เอกลักษณ์ของวัดที่โดดเด่นคือมีลิงภูเขา หรือลิงอ้ายเงี๊ยะอาศัยอยู่บริเวณถ้ำปลา ซึ่ง พบเพียง 9 แห่งเท่านั้นในประเทศไทย ถือได้ว่าเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองรวมทั้งมีสายพันธุ์ปลาหายากคือปลาพลวงหินเกล็ดน้ำเงิน และปลาไม้หีบ ซึ่งมีตำนานเล่าว่าเมื่อครั้งพระพุทธเจ้าเสด็จมาโปรดสัตว์และออกบิณฑบาตรที่เมือง โยนกนาคะนครไชยบุรีศรีช้างแสน ได้ดำเนินเลียบเชิงเขามายังถ้ำแห่งนี้ ปรากฏว่ามีชาวบ้านนำปลาหนีบไม้ปิ้งมาใส่บาตร แต่พระพุทธเจ้าทรงไม่เสวย พระองค์ทรงอธิษฐานให้ปลากลับมามีชีวิตใหม่แกครั้ง จากนั้นได้ปล่อยปลาลงรูเหวในถ้ำแห่งนี้จึงเกิดเป็นธารน้ำไหลออกมาทางหน้าผาด้านตะวันออก จากนั้นพระพุทธเจ้าทรงนำก้อนหินปิดรูเหวที่เทปลาลงไป และนำเส้นผมพระเกศาไว้ในหินให้เป็นที่สักการบูชาของคนทั่วไปภายในบริเวณวัดมีบริเวณที่กว้าง มีความร่มรื่น ด้านหน้ามีลานจอดรถกว้างขวาง ก่อนเดินเข้าไปจะได้รับไม้เรียวแจกคนละ 1 อันบริเวณ  ปากทางเข้าวัด ถือไว้กันลิง แต่ส่วนใหญ่มักจะไม่ทำอันตราย นอกจากลิงแล้ว ยังมีถ้ำปลาที่มีปลาพลวงหินและปลาอีกหลายชนิด มีอาหารลิง อาหารปลาจำหน่ายด้วย เป็นอีกกิจกรรมที่ให้ความเพลิดเพลินแก่นักท่องเที่ยว และอิ่มบุญจากการได้ไหว้พระทำบุญอีกด้วย

        หากต้องการมาเที่ยวชมวัดแบบให้ทั่วทุกถ้ำควรเตรียมร่างกายให้แข็งแรงมาพอสมควรและที่สำคัญควรใส่รองเท้าผ้าใบมาจะดีที่สุดเพราะแต่ละถ้ำล้วนแต่อยู่บนยอดเขาโดยเฉพาะถ้ำเปลวปล่องฟ้าซึ่งเป็นถ้ำที่ทะลุสู่ท้องฟ้า การขึ้นไปชมถ้ำนี้นักท่องเที่ยวจะต้องเดินขึ้นบันไดซึ่งวัดระยะทางจากทางขึ้นบันไดขั้นแรก ถึงปากถ้ำประมาณ 180 เมตร แต่เมื่อได้ขึ้นไปถึงแล้วก็จะได้พบกับความงดงามของธรรมชาติที่ด้านบนสุดของถ้ำเป็นช่องหรือปล่องที่แสงสามารถส่องลงมาภายในถ้ำทำให้เกิดความงดงาม เมื่อแสงสว่างส่องลงมากระทบกับพระพุทธรูปและสถูปเจดีย์ ที่บรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเจ้า นอกจากถ้ำต่างๆ ที่อยู่บนยอดเขาแล้วนี้ก็ยังมีพระธาตุเจดีย์อินทร์แปลงที่ เป็นพระเจดีย์ที่ตั้งอยู่บนหน้าผาบริเวณบนวิหารวัดถ้ำปลา อีกด้วย

    พิกัด: ตั้งอยู่บริเวณบ้านถ้ำปลา ต.โป่งงาม อ.แม่สาย จ.เชียงราย  ห่างจาก อ.แม่สาย มาทางทิศใต้ประมาณ 13 กิโลเมตร ถ้ามาจากเชียงราย วัดถ้ำปลาจะอยู่ซ้ายมือ (บริเวณจุดตรวจ บ้านถ้ำ)

อ้างอิงข้อมูล : กศน.ตำบลโป่งงาม อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย