ภูมิปัญญาเสริมรากพันธุ์ไม้ หนึ่งเดียวแปดริ้ว
ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการประกอบอาชีพ คุณกุณฑล ฉลาดถ้อย อายุ 65 ปี เกิดวันที่ 19 มีนาคม 2500
คุณยุพิน ฉลาดถ้อย อายุ 56 ปี เกิดวันที่ 11 กันยายน 2509 ที่อยู่ บ้านเลขที่ 2 หมู่ที่ 8 ต.วังเย็น อ.แปลงยาว จ.ฉะเชิงเทรา อาชีพเกษตรกร เป็นเจ้าของสวนเกษตรยุพิน บนพื้นที่ 18 ไร่ มีประสบการณ์การเพาะปลูกและขยายพันธุ์พืชเพื่อการจำหน่าย เป็นเวลากว่า 16 ปี
คุณยุพิน ฉลาดถ้อย อายุ 56 ปี เกิดวันที่ 11 กันยายน 2509 ที่อยู่ บ้านเลขที่ 2 หมู่ที่ 8 ต.วังเย็น อ.แปลงยาว จ.ฉะเชิงเทรา อาชีพเกษตรกร เป็นเจ้าของสวนเกษตรยุพิน บนพื้นที่ 18 ไร่ มีประสบการณ์การเพาะปลูกและขยายพันธุ์พืชเพื่อการจำหน่าย เป็นเวลากว่า 16 ปี
สวนเกษตรยุพิน ที่คุณกุณฑล คุณยุพิน ฉลาดถ้อย พัฒนาจากสวนเล็ก ๆ ที่ทำในครัวเรือน นำมาสู่การศึกษาค้นคว้า เรียนรู้ พัฒนาความรู้ เกี่ยวกับการพัฒนาอาชีพเกษตรกร โดยเฉพาะการขยายพันธุ์ไม้
ในช่วงแรกพบสภาพปัญหาเกี่ยวกับการขยายพันธุ์แบบตอนกิ่งและทาบกิ่ง ต้นไม้จะมีรากแก้วที่ไม่แข็งแรง เมื่อต้นไม้มีอายุมากขึ้น ทำให้ลำต้นเกิดการเอียง และมีการโค่นล้มได้ง่าย ต้นไม้เจริญเติบโตช้า ทำให้คุณกุณฑล เกิดแนวคิดและดำเนิน การทดลองการเสริมรากให้กับต้นไม้ เพื่อเพิ่มการหาอาหารให้กับต้นไม้
รวมทั้งออกแบบเพิ่มความแข็งแรงโดยใช้ไม้ค้ำยันให้ต้นไม้ แต่จากการสังเกตพบว่าถึงแม้การเสริมรากจะสามารถแก้ปัญหาเรื่องลำต้นเอียง การโค่นล้ม ของต้นไม้หมดไป ต้นไม้มีอายุยืนยาวขึ้น แต่ก็ยังพบปัญหาอีกหนึ่งอย่าง คือ ต้นไม้ที่ปลูกไว้นาน ๆ เป็นสิบปีขึ้นไป ส่วนใหญ่มักจะเกิด “โรคเปลือกแตก” ถ้าปล่อยไว้นาน ๆ โดยไม่รักษา จะทำให้ต้นไม้ต้นนั้นโทรม ผลผลิตไม่สมบูรณ์ ไม่ได้คุณภาพ การรักษาค่อนข้างจะยุ่งยาก และผลที่ได้ไม่คุ้มทุน เพราะต้องใช้เวลารักษาติดต่อกันนาน ส่วนใหญ่ชาวสวนที่พบอาการของโรคเปลือกแตกแล้วก็จะโค่นทิ้งปลูกใหม่จะคุ้มค่ากว่าการรักษา
คุณกุณฑลได้ทำการทดลอง เพื่อการแก้ปัญหาโรคเปลือกแตก ด้วยการเสริมรากให้สูงพ้นระยะเปลือกแตกอย่างน้อยหนึ่งไม้บรรทัดขึ้นไป หรือมากกว่า หาเมล็ดพันธุ์มาปลูกไว้ที่ใกล้ ๆ โคนต้นอย่างน้อย 2 ต้น
ขึ้นไป หรือมากกว่า การปลูกให้เว้นระยะให้รอบโคนต้น ถ้าปลูก 2 ต้นขึ้นไป ให้ปลูกเมล็ดไว้ฝั่งตรงข้ามกันเสมอ เมื่อเสริมรากไปแล้วจะช่วยยึดเกาะค้ำยันให้กับต้นไม้ได้ไปในตัว เมล็ดที่นำมาปลูกควรเป็นชนิดเดียวกัน เมื่อปลูกต้นตอได้ขนาดเท่าดินสอหรือใหญ่กว่าให้โน้มเฉือนต้นตอไปติดกับต้นที่ทำการเสริมราก เพื่อทำทางเลี่ยงให้กับต้นไม้นี้ รวมทั้งเพิ่มความสูงให้พันจากเปลือกที่เป็นโรคอย่างน้อย 1 ไม้บรรทัดขึ้นไป และถ้าจะให้สะดวกควรปลูกต้นตอให้ห่างออกจากโคนต้นเล็กน้อย หรือตามความเหมาะสม เพียงแค่นี้ก็จะได้พันธุ์ไม้เสริมรากที่สมบูรณ์ปลอดโรคเปลือกแตก และมีผลผลิตมากขึ้น
วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการเสริมราก
1. มีดบางหรือมีดที่ใช้สำหรับขยายพันธุ์ 4. กรรไกรตัดแต่งกิ่ง
2. น้ำยาป้องกันเชื้อรา 5. ต้นตอ
3. เชือกฟาง 6. เทปพลาสติกสำเร็จรูป ขนาด 0.5 x 12 นิ้ว
วิธีการเสริมราก
1. ใช้มีดที่มีความสะอาดและคม เฉือนลงบนกิ่งพันธุ์ให้ลึกติดเนื้อไม้เข้าไป 1 ใน 3 ของกิ่ง
เป็นแผลยาว 2 นิ้ว ตัดเอาเปลือกที่เฉือนออกให้มีขนาดและลักษณะเช่นเดียวกับรอยเฉือนของต้นตอ
2. นำรอยเฉือนทั้งสองมาประกบกันให้แนบสนิทพันพลาสติกให้แน่น โดยจากบนลงล่างเพื่อป้องกันน้ำซึม เข้าเพราะจะทำให้แผลเน่า
3. ใช้เชือกผูกถุงที่หุ้ม โคนต้นแม่ให้ติดกับกิ่งพันธุ์ เพื่อไม่ให้ต้นตอแกว่ง
ภูมิปัญญา องค์ความรู้ของคุณกุณฑล คุณยุพิน ฉลาดถ้อย ที่ได้จากการทดลอง พัฒนาความรู้อย่างต่อเนื่อง เกี่ยวกับการเสริมรากต้นไม้ภายในสวนเกษตรยุพินของตนเอง เป็นที่รู้จักของชาวบ้านและคนทั่วไป โดยเข้ามาศึกษาแนวคิด วิธีการทำให้เกิดการเผยแพร่ภูมิปัญญา และเป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชน
กศน.อำเภอแปลงยาว ร่วมจัดกิจกรรมให้กับนักศึกษา ประชาชน โดยเรียนรู้ความรู้ ภูมิปัญญา การเสริมรากต้นไม้ จากคุณกุณฑล คุณยุพิน ฉลาดถ้อย อย่างต่อเนื่อง ทำให้ผู้ที่ได้เรียนรู้นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ และเผยแพร่ความรู้จากภูมิปัญญาเสริมราก นอกจากนี้ กศน.อำเภอแปลงยาว ได้ร่วมกันพัฒนารายวิชาเลือกเสรี “การเสริมรากต้นไม้” ระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย ทำให้มีการต่อยอดความรู้ และนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างแพร่หลาย
ตำแหน่งที่ตั้ง
คุณกุณฑล หรือคุณยุพิน ฉลาดถ้อย
บ้านเลขที่ 2 หมู่ 8 ตำบลวังเย็น อำเภอแปลงยาว
จังหวัดฉะเชิงเทรา โทร.081-9492181
การเดินทาง
การเดินทาง จากตัวเมืองของจังหวัดฉะเชิงเทรา ใช้เส้นทางหมายเลข 304 เมื่อถึงสี่แยกบางคล้า ให้เลี้ยวเข้าสู่อำเภอแปลงยาว จากนั้นเมื่อถึงสี่แยกทุ่งสะเดา ตำบลวังเย็น ให้ใช้ทางตรง ถนนหมายเลข 3010 ประมาณ 5 กิโลเมตร สวนจะอยู่ทางซ้ายมือ
ข้อมูลเนื้อหา คุณกุณฑล - คุณยุพิน ฉลาดถ้อย
เรื่องราว เขียนโดย นางสาววิไลรัตน์ ศรีรุ่ง
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นายบรรเจิด สังข์เจริญ
ข้อมูล TKP อ้างอิง https://shorturl.asia/Hs5QN
Post a Comment