สืบสานวัฒนธรรมไทยบุญบั้งไฟประเพณีที่ ซับตารี
ประเพณี บุญบั้งไฟ เป็นประเพณีสำคัญของภาคอีสานบ้านเราที่ปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ ถือเป็นหนึ่งในฮีตสิบสองเดือนของชาวอีสานที่ทำกันในเดือน 6 ช่วงเข้าสู่ฤดูฝนซึ่งเป็นฤดูทำนา จะมีการจุดบั้งไฟเพื่อบูชาเทพยดา และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย หรือที่ชาวอีสานเรียกกันว่า พญาแถนหรือ เทพวัสสกาลเทพบุตร ซึ่ง มีความเชื่อว่า พระยาแถนมีหน้าที่คอยดูแลให้ฝนตกถูกต้องตามฤดูกาล และทำให้พืชพันธุ์ธัญญาหารอุดมสมบูรณ์ความเชื่อของ ประเพณีบุญบั้งไฟ ปรากฏอยู่ใน ตำนานเรื่องพญาคันคากและเรื่องผาแดงนางไอ่ มีการกล่าวถึงการจุดบั้งไฟเพื่อบูชาพญาแถน โดยเฉพาะในเรื่องพญาคันคาก ซึ่งตำนานนั้นมีอยู่ว่าพญาคันคาก เป็นพระโพธิสัตว์ เสวยชาติเป็นโอรสของกษัตริย์
เหตุที่ได้ ชื่อว่า “พญาคันคาก” เป็นเพราะเมื่อครั้งประสูติมีรูปร่างผิวพรรณเหมือนคางคก หรือที่ชาวอีสานเรียกกันว่า คันคาก และถึงแม้พระองค์จะมีรูปร่างอัปลักษณ์ แต่พระอินทร์ก็คอยช่วยเหลือ จนพญาคันคากเป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้าน จนลืมที่จะเซ่นบูชาพญาแถน พญาแถนจึงโกรธ ไม่ยอมปล่อยน้ำฝนให้ตกลงมายังโลกมนุษย์หมู่บ้านซับตารี เป็นหมู่บ้านเขตชายแดนไทยกัมพูชา มีการเข้ามาตั้งถิ่นฐานราวปี พ.ศ. 2518 โดยตาหวังและตาจง ย้ายถิ่นฐานมาจากอำเภอพิบูลมังสาหารและอำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี ต่อมามีการย้ายถิ่นฐานจากจังหวัดอุบลราชธานีมาอย่างต่อเนื่อง ทำให้ประชากรส่วนใหญ่ในหมู่บ้านสืบเชื้อสายมาจากทางภาคอีสาน ที่เรียกว่าหมู่บ้านซับตารีเพราะบริเวณหมู่บ้านมีตาน้ำซึ่งภาษาถิ่นจะเรียกว่าซับ และชาวบ้านที่อาศัยอยู่ใกล้ตาน้ำ หรือ ซับ มีชื่อว่าตารี จึงเป็นที่มาของชื่อหมู่บ้าน ซับตารี ซึ่งวิถีชีวิตความเป็นอยู่ยังคงความเป็นชาวอีสาน ไม่ว่าจะอาหารการกิน หรือ งานบุญประเพณีต่าง ๆ เช่น การสวดซำฮะ หรือ การแห่บั้งไฟบริเวณฐานจุดบั้งไฟ บ้านซับตารี หมู่ที่ 2 ตำบลทุ่งขนาน อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี นางสาวอัญชลี แจ่มแจ้ง นายกองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งขนาน พร้อมด้วยสภาวัฒนธรรมอำเภอสอยดาว และผู้นำท้องถิ่น ร่วมกันจัดงานประเพณีบุญบั้งไฟเนื่องจากชาวบ้านซับตารีอพยพมาจากอีสาน จึงยังคงสืบทอดประเพณีบุญบั้งไฟช่วงก่อนเข้าพรรษา เพื่ออนุรักษ์ภูมิปัญญาชาวบ้าน ส่งเสริมความรักความสามัคคีของคนในชุมชน รวมทั้งบูชาพญาแถนตามความเชื่อก่อนที่จะเข้าช่วงเทศกาลเข้าพรรษาหรือฤดูฝน ให้ฝนตกต้องตามฤดูกาลสร้างความชุ่มชื้นและบำรุงผลผลิตพืชสวน พืชไร่
สำหรับการจัดงานประเพณีบุญบั้ง เพื่อเป็นการอนุรักษ์ ส่งเสริม และเผยแพร่เอกลักษณ์ มรดกทางศิลปวัฒนธรรม ภูมิปัญญาชาวบ้าน และเพื่อให้หน่วยงานราชการ ประชาชนทุกหมู่เหล่า ได้ประกอบกิจกรรมเสริมสร้างความสมัครสมานสามัคคี และเพื่อเป็นการบูชาพญาแถนขอให้ฝนตกช่วงฤดูทำไร่ ทำนา ทำสวน ให้พืชผลสมบูรณ์พูนผล เพราะตำบลทุ่งขนาน เป็นพื้นที่เกษตรกรรม นอกจากนี้ภายในมีการจัดกิจกรรมมากมาย เช่น การประกวดบั้งไฟสวยงาม การประกวดรำเซิ้ง การแข่งขันจุดบั้งไฟขึ้นสูง การจุดบั้งไฟแสน การจุดบั้งไฟขนาด 2 นิ้ว 12 บั้ง และการจุดบั้งไฟ 3 นิ้ว 17 บั้ง ซึ่งมีชาวบ้านทั้ง 16 หมู่บ้านได้ร่วมกันจัดทำบั้งไฟขึ้น เพื่อนำมาทำการแข่งขันกัน ซึ่งได้รับความสนใจจากประชาชนชาวไทยและชาวกัมพูชาเข้ามาชม
ข้อมูลติดต่อ
บ้านซับตารี หมู่ที่ 2 ตำบลทุ่งขนาน อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรีคุณนันทะ
โทรศัพท์ 08 0631 3444
ข้อมูลผู้เขียน
นางสาวเบญจรัตน์ เฉยสวัสดิ์ ครูกศน.ตำบลทุ่งขนาน อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี
โทรศัพท์ 08 2898 0298
ดาวน์โหลดเอกสาร
Post a Comment